Dni opieki nad dzieckiem w praktyce

Zwolnienie od pracy dla rodziców wychowujących dziecko w wieku do lat 14. co roku budzi wiele wątpliwości. Przepis przyznaje 2 dni opieki w roku, lecz co zrobić, gdy dziecko w styczniu kończy 14 lat lub pracownik zostaje zatrudniony z końcem roku?

 

Wymiar i sposób korzystania z dni wolnych na opiekę nad dzieckiem

Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Prawo do 2 dni zwolnienia przysługuje „w ciągu roku kalendarzowego”, co oznacza, że niewykorzystanie tego zwolnienia w danym roku kalendarzowym powoduje wygaśnięcie tego prawa – niewykorzystane dni opieki nie przechodzą na kolejny rok.

 

Zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem, które w danym roku kończy 14 lat

Bez względu na to, w którym miesiącu i dniu danego roku dziecko skończy 14 lat, pracownikowi przysługują 2 dni zwolnienia od pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Decydujący o przyznaniu dni wolnych jest termin, w którym mają być one wykorzystane. Wraz z ukończeniem przez dziecko 14. roku życia uprawnienie do zwolnienia od pracy wygasa i fakt, iż pracownik z niego nie skorzystał, nie uprawnia go do wykorzystania tego zwolnienia w terminie późniejszym.

 

Zastosuj
Jeżeli  dziecko pracownika 31 stycznia 2013 r. skończy 14 lat, to pracownik ma prawo do wykorzystania 2 dni na opiekę w okresie od 1 do 30 stycznia 2013 r.. Gdy pracownik będzie chciał wykorzystać dni wolne w tym terminie, należy udzielić mu zwolnienia od pracy.

 

Przeczytaj cały artykuł na Portalu Oświatowym i dowiedz się m.in.:

1. czy okres zatrudnienia lub wymiar etatu wpływają na przysługującą liczbę dni opieki nad dzieckiem?
2. czy oboje rodzice mogą korzystać ze zwolnienia z art. 188 Kodeksu pracy w tym samym roku?
3. czy korzystając z dni opieki trzeba w faktycznie opiekować się dzieckiem w tym dniu?
4. czy ojciec może korzystać z dni opieki w czasie gdy matka dziecka jest na urlopie wychowawczym na to dziecko?
5. czy choroba pracownika przesuwa termin udzielenia zwolnienia od pracy na opiekę nad dzieckiem?

 

Ważne!

W sejmie trwają pracę nad zmianą przepisów dotyczących zwolnienia od pracy dla rodziców wychowujących dzieci do lat 14. Więcej na ten temat w artykule „Do 4 dni opieki nad dziekiem„.

Wysokość trzynastki za 2012 r.

Już wiesz, kto otrzyma trzynastkę w szkole za 2012 r. Pozostaje jednak pytanie – jak obliczyć wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego? Czy wynagrodzenie za dni opieki nad dzieckiem i urlop okolicznościowy oraz dodatek uzupełniający nauczycieli należy wliczyć do podstawy trzynastki? Poznaj odpowiedzi na te, oraz inne wątpliwości związane z wysokością trzynastki za 2012 r.!

 

Wysokość trzynastki – 8,5% wynagrodzenia

Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłaca się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje trzynastka. Obliczając sumę wynagrodzenia uwzględnia się składniki przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy (art. 4 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

 

Wypłać trzynastkę do 31 marca 2013 r.!

Trzynastkę wypłaca się najpóźniej do końca pierwszego kwartału roku następującego po roku kalendarzowym, za który przysługuje to wynagrodzenie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy z pracownikiem rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy. W tym przypadku trzynastkę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy (art. 5 ust. 2 i ust. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

 

Wejdź na Portal Oświatowy i poznaj dowiedz się, jak w praktyce obliczyć trzynastkę za 2012 r. !

Prawo do trzynastki za 2012 r.

Pierwszy kwartał każdego roku to czas wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego. W minionym roku zapadło ważne orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie trzynastek i choć przepisy do dnia dzisiejszego nie zostały zmienione, do trzynastek za 2012 rok należy stosować już nowe zasady. Poniższe opracowanie pomoże ustalić prawo i wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2012 r.

 

Trzynastka po co najmniej 6 miesiącach pracy

Prawo do trzynastki mają Ci pracownicy szkoły, którzy przepracowali w danej placówce cały rok kalendarzowy lub co najmniej 6 miesięcy (art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

 

Zasada – sumujemy wszystkie okresy pracy u danego pracodawcy w ciągu roku

Badając okres pracy uprawniający do dodatkowego wynagrodzenia rocznego zarówno nauczyciela, jak i pracownika niepedagogicznego, należy wziąć pod uwagę wszystkie okresy zatrudnienia w danej szkole lub placówce w ciągu roku kalendarzowego.

 

Dwie grupy wyjątków – trzynastka bez względu na okres zatrudnienia w szkole

Są dwie grupy wyjątków, kiedy przepracowanie ww. okresu nie jest konieczne do otrzymania trzynastej pensji. Pierwsza dotyczy sytuacji, gdy jest to spowodowane zbyt wczesnym zakończeniem lub zbyt późnym rozpoczęciem pracy w danym roku, a przyczyny tego stanu rzeczy ustawodawca uznał za społecznie uzasadnione (art. 2 ust. 3 pkt 1-5 oraz 7 ww. ustawy), tj.:

1. nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),
2. zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,
3. powołanie pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej,
4. rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne, przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem, likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
5. podjęcie zatrudnienia w wyniku przeniesienia służbowego, na podstawie powołania lub wyboru, w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy, w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją, po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
6. wygaśnięcie stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.

Druga grupa dotyczy przerw wykonywaniu pracy, czyli sytuacji gdy pracownik mimo pozostawania w stosunku pracy jest tymczasowo zwolniony z obowiązku jej wykonywania (art. 2 ust. 3 pkt 6 ww. ustawy), tj: korzystanie:

1. z urlopu wychowawczego,
2. z urlopu dla poratowania zdrowia,
3. przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego.

Zdaniem SN: trzynastka tylko za efektywną pracę

Ugruntowane już orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że aby otrzymać trzynastkę, pracownik musi nie tylko pozostawać w zatrudnieniu przez co najmniej 6 miesięcy, lecz czas ten musi być przepracowany efektywnie (por. uchwała SN z 7 lipca 2011 r., III PZP 3/11, uchwała SN z 25 lipca 2003 r., III PZP 7/03).

 

Zapamiętaj
Okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy np. z powodu choroby czy też okresy zwolnienia od pracy niewymienione w art. 2 ust 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym nie będą okresami „przepracowanymi”, zatem nie należy ich wliczać do okresu, od którego uzależnione jest prawo do trzynastki.

 

Wyrok ogłoszony, a nowych przepisów brak

Od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego powstały dwa projekty ustaw zmieniających ustawę o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym. Obydwa przewidują, że nowe przepisy będą miały zastosowanie już do trzynastek za 2012 r., jednakże żaden z nich do dnia dzisiejszego nie zakończył procedury legislacyjnej i nie wszedł w życie.

 

Wejdź na Portal Oświatowy i dowiedz się, komu wypłacić trzynastkę za 2012 rok!