Wysokość trzynastki za 2013 r. – 26 przykładów

Podstawą obliczenia trzynastki suma wynagrodzenia otrzymanego przez pracowników szkoły w ciągu roku kalendarzowego, jednakże nie wszystkie wypłacone świadczenia będą wliczone do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Poznaj 26 świadczeń ze stosunku pracy, które budzą najwięcej wątpliwości przy ustalaniu wysokości trzynastki za 2013 rok.

Wysokość trzynastki w praktyce – 26 przykładów

l.p.	Czy należy wliczyć do podstawy trzynastki:
1.	wynagrodzenie otrzymane z drugiej – równolegle   trwającej – umowy ze szkołą (umowy na zastępstwo)?	Sprawdź>>
2.	wynagrodzenie otrzymane z umowy zlecenia zawartej   obok umowy o pracę?	NIE
3.	wynagrodzenie za godziny doraźnych zastępstw?	TAK
4.	wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe?	TAK
5.	dodatek stażowy za czas choroby pracowników   niepedagogicznych	Sprawdź>>
6.	dodatek stażowy za czas choroby nauczycieli?	Sprawdź>>
7.	wynagrodzenie za czas choroby?	NIE
8.	wynagrodzenie za dni opieki nad zdrowym dzieckiem?	Sprawdź>>
9.	wynagrodzenie za czas sprawowania opieki nad chorym   członkiem rodziny?	NIE
10.	wynagrodzenie za urlop macierzyński?	NIE
11.	wynagrodzenie za dodatkowy urlop macierzyński?	NIE
12.	wynagrodzenie za urlop ojcowski?	NIE
13.	premia uznaniowa wypłacona jednorazowo?	NIE
14.	nagroda z okazji DEN?	Sprawdź>>
15.	nagroda jubileuszowa?	NIE
16.	wynagrodzenie za urlop okolicznościowy?	NIE
17.	wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy?	TAK
18.	dodatek uzupełniający nauczyciela wypłacony w 2013  r.?	TAK. Sprawdź w jakiej wysokości>>
19.	wynagrodzenie za urlop dla poratowania zdrowia?	NIE
20.	wynagrodzenie za stan nieczynny?	Sprawdź>>
21.	zasiłek na zagospodarowanie?	NIE
22.	odprawa dla nauczyciela w związku z rozwiązaniem  stosunku pracy?	NIE
23.	odprawa emerytalno – rentowa?	NIE
24.	dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2012 r.?	NIE
25.	odszkodowanie zasądzone przez sąd za okres   pozostawania bez pracy?	TAK
26.	ekwiwalent za urlop wypoczynkowy?	NIE

 

Więcej praktycznych wskazówek komu i w jakiej wysokości przyznać trzynastkę za 2013 rok znajdziesz w artykułach:

• Prawo do trzynastki za 2013 rok – 30 przypadków z życia szkoły;
• Trzynastka za 2013 rok – 5 zasad, które musisz znać;
• Procedura badania prawa do trzynastki za 2013 rok.

Podstawa prawna:

• Ustawa z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 1144) – art. 2 ust. 1 i ust. 2, art. 4.
• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.) – art. 48.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz.U. z 2001 r. nr 71, poz. 737 ze zm.) – § 1.
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. z 1997 r. nr 2, poz. 14 ze zm.) – § 6.

Opracowanie: Anna Trochimiuk

5 zasad przyznawania trzynastek za 2013 rok

Czas ustalić prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2013 rok. W minionym roku weszły w życie nowe przepisy o trzynastkach, które rozszerzyły katalog sytuacji uprawniających do tego świadczenia, mimo nieprzepracowania całego roku w szkole. Poznaj 5 zasad ustalania prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego.

6 przepracowanych miesięcy daje prawo do trzynastki

Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje w pełnej wysokości tym pracownikom szkoły, którzy przepracowali w niej cały rok kalendarzowy. Osoby zatrudnione przez co najmniej 6 miesięcy w danym roku także otrzymają trzynastkę, jednakże jej wysokość będzie ustalona proporcjonalnie do okresu przepracowanego (art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

 ZASADA 1: Ustalając okres przepracowany należy wziąć pod uwagę wszystkie okresy zatrudnienia w danej szkole lub placówce w ciągu roku kalendarzowego.

ZASADA 2: Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje w każdej szkole/placówce, w której pracownik spełnił warunki do jego otrzymania, bez względu na wymiar zatrudnienia.

Liczy się okres faktycznie przepracowany

Ugruntowane już orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że aby otrzymać trzynastkę, pracownik musi nie tylko pozostawać w zatrudnieniu przez co najmniej 6 miesięcy, lecz czas ten musi być przepracowany efektywnie (por. uchwała SN z 7 lipca 2011 r., III PZP 3/11, uchwała SN z 25 lipca 2003 r., III PZP 7/03).

ZASADA 3: Okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy nie są okresami „przepracowanymi”, zatem nie należy ich wliczać do okresu, od którego uzależnione jest prawo do trzynastki.

Sprawdź, jak w praktyce ustalić, czy pracownik przepracował co najmniej 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym.

Wyjątki – trzynastka bez względu na okres zatrudnienia w szkole

Są dwie grupy wyjątków, kiedy mimo nieprzepracowania przepracowanie ww. okresu nie jest konieczne do otrzymania trzynastej pensji. Pierwsza dotyczy sytuacji, gdy jest to spowodowane zbyt wczesnym zakończeniem lub zbyt późnym rozpoczęciem pracy w danym roku (art. 2 ust. 3 pkt 1-5 oraz 7 ww. ustawy), tj.:

1. nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),
2. zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,
3. powołanie pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej,
4. rozwiązanie stosunku pracy w związku z:
   • przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,
   • przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem,
   • likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
5. podjęcie zatrudnienia:
   • w wyniku przeniesienia służbowego, na podstawie powołania lub wyboru,
   • w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,
   • w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,
   • po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
6. wygaśnięcie stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.

 

POZNAJ PROCEDURĘ USTALANIA PRAWA DO TRZYNASTKI ZA 2013 ROK.

Druga grupa dotyczy przerw wykonywaniu pracy, czyli sytuacji gdy pracownik mimo pozostawania w stosunku pracy jest tymczasowo zwolniony z obowiązku jej wykonywania (art. 2 ust. 3 pkt 6 i pkt 6a ww. ustawy), tj.: korzystanie z:

1. urlopu wychowawczego,
2. urlopu macierzyńskiego,
3. dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
4. urlopu ojcowskiego,
5. urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
6. dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
7. urlopu rodzicielskiego
8. z urlopu dla poratowania zdrowia,
9. urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego.

 ZASADA 4: Pracownik, który korzystał z ww. urlopów na prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2013 r., nawet jeśli okres przepracowany wyniesie mniej niż 6 miesięcy.

Poznaj wysokość trzynastki dla pracownika, który przez cały rok pobierał wyłącznie zasiłek chorobowy i macierzyński.

Pracownik może stracić prawo do trzynastki

Niektóre przewinienia pracowników skutkują pozbawieniem prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Zdarzy się tak w przypadku:

1. nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż 2 dni,
2. stawienia się do pracy lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości,
3. wymierzenia pracownikowi kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby,
4. rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

ZASADA 5: Należy wziąć pod uwagę tylko przewinienia, których pracownik dopuścił się w roku kalendarzowym, za który wypłacane jest dodatkowe wynagrodzenie roczne.

Wypłata trzynastki – do 31 marca

Trzynastkę wypłaca się najpóźniej do końca pierwszego kwartału roku następującego po roku kalendarzowym, za który przysługuje to wynagrodzenie. Jedynie pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy (art. 5 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

Polecam artykuł „Prawo do trzynastki za 2013 rok w praktyce”, a w nim omówienie 30. najczęściej występujących problemów z ustaleniem prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2013 rok.

Podstawa prawna:

• Ustawa z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 1144) – art. 2, art. 3.
• Uchwała Sądu Najwyższego z 7 lipca 2011 r. (III PZP 3/11, Biul. SN 2011/7/26).
• Uchwała Sądu Najwyższego z 25 lipca 2003 r. (III PZP 7/03, OSNP 2004/2/26).

Anna Trochimiuk

Wysokość trzynastki za 2012 r.

Już wiesz, kto otrzyma trzynastkę w szkole za 2012 r. Pozostaje jednak pytanie – jak obliczyć wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego? Czy wynagrodzenie za dni opieki nad dzieckiem i urlop okolicznościowy oraz dodatek uzupełniający nauczycieli należy wliczyć do podstawy trzynastki? Poznaj odpowiedzi na te, oraz inne wątpliwości związane z wysokością trzynastki za 2012 r.!

 

Wysokość trzynastki – 8,5% wynagrodzenia

Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłaca się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje trzynastka. Obliczając sumę wynagrodzenia uwzględnia się składniki przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy (art. 4 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

 

Wypłać trzynastkę do 31 marca 2013 r.!

Trzynastkę wypłaca się najpóźniej do końca pierwszego kwartału roku następującego po roku kalendarzowym, za który przysługuje to wynagrodzenie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy z pracownikiem rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy. W tym przypadku trzynastkę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy (art. 5 ust. 2 i ust. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

 

Wejdź na Portal Oświatowy i poznaj dowiedz się, jak w praktyce obliczyć trzynastkę za 2012 r. !

Prawo do trzynastki za 2012 r.

Pierwszy kwartał każdego roku to czas wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego. W minionym roku zapadło ważne orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie trzynastek i choć przepisy do dnia dzisiejszego nie zostały zmienione, do trzynastek za 2012 rok należy stosować już nowe zasady. Poniższe opracowanie pomoże ustalić prawo i wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2012 r.

 

Trzynastka po co najmniej 6 miesiącach pracy

Prawo do trzynastki mają Ci pracownicy szkoły, którzy przepracowali w danej placówce cały rok kalendarzowy lub co najmniej 6 miesięcy (art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

 

Zasada – sumujemy wszystkie okresy pracy u danego pracodawcy w ciągu roku

Badając okres pracy uprawniający do dodatkowego wynagrodzenia rocznego zarówno nauczyciela, jak i pracownika niepedagogicznego, należy wziąć pod uwagę wszystkie okresy zatrudnienia w danej szkole lub placówce w ciągu roku kalendarzowego.

 

Dwie grupy wyjątków – trzynastka bez względu na okres zatrudnienia w szkole

Są dwie grupy wyjątków, kiedy przepracowanie ww. okresu nie jest konieczne do otrzymania trzynastej pensji. Pierwsza dotyczy sytuacji, gdy jest to spowodowane zbyt wczesnym zakończeniem lub zbyt późnym rozpoczęciem pracy w danym roku, a przyczyny tego stanu rzeczy ustawodawca uznał za społecznie uzasadnione (art. 2 ust. 3 pkt 1-5 oraz 7 ww. ustawy), tj.:

1. nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),
2. zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,
3. powołanie pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej,
4. rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne, przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem, likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
5. podjęcie zatrudnienia w wyniku przeniesienia służbowego, na podstawie powołania lub wyboru, w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy, w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją, po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
6. wygaśnięcie stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.

Druga grupa dotyczy przerw wykonywaniu pracy, czyli sytuacji gdy pracownik mimo pozostawania w stosunku pracy jest tymczasowo zwolniony z obowiązku jej wykonywania (art. 2 ust. 3 pkt 6 ww. ustawy), tj: korzystanie:

1. z urlopu wychowawczego,
2. z urlopu dla poratowania zdrowia,
3. przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego.

Zdaniem SN: trzynastka tylko za efektywną pracę

Ugruntowane już orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że aby otrzymać trzynastkę, pracownik musi nie tylko pozostawać w zatrudnieniu przez co najmniej 6 miesięcy, lecz czas ten musi być przepracowany efektywnie (por. uchwała SN z 7 lipca 2011 r., III PZP 3/11, uchwała SN z 25 lipca 2003 r., III PZP 7/03).

 

Zapamiętaj
Okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy np. z powodu choroby czy też okresy zwolnienia od pracy niewymienione w art. 2 ust 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym nie będą okresami „przepracowanymi”, zatem nie należy ich wliczać do okresu, od którego uzależnione jest prawo do trzynastki.

 

Wyrok ogłoszony, a nowych przepisów brak

Od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego powstały dwa projekty ustaw zmieniających ustawę o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym. Obydwa przewidują, że nowe przepisy będą miały zastosowanie już do trzynastek za 2012 r., jednakże żaden z nich do dnia dzisiejszego nie zakończył procedury legislacyjnej i nie wszedł w życie.

 

Wejdź na Portal Oświatowy i dowiedz się, komu wypłacić trzynastkę za 2012 rok!

Trzynastki 2012 – po wyroku Trybunału Konstytucyjnego

W lipcu 2012 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że nieuwzględnienie okresu urlopu macierzyńskiego, jako umożliwiającego nabycie prawa do trzynastki w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego w danym roku jest niezgodne z Konstytucją! Jak to wpłynie na trzynastki w szkole za 2012 r.?  

RPO i MPiPS widzą potrzebę zmiany przepisów o trzynastkach

W styczniu RPO zwrócił się do resortu z wnioskiem o doprecyzowanie przepisów o trzynastkach. RPO zasygnalizował niejednoznaczne rozumienie pojęcia „przepracowania” okresu wymaganego do nabycia prawa do trzynastki, co stwarza problemy z ustaleniem kręgu osób uprawnionych do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Ministerstwo Pracy zgodziło się z opinią Rzecznika, jednakże kierunek zmian przepisów wiązało m.in. z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, które miało zapaść w sprawie P 59/11.

 

TK uznał przepisy o trzynastkach za niekonstytucyjne

Pytanie prawne przedstawione Trybunałowi Konstytucyjnemu dotyczyło powództwa o przyznanie dodatkowego wynagrodzenia rocznego w sytuacji, gdy pracownica nie przepracowała efektywnie co najmniej pół roku w związku z przebywaniem na urlopie macierzyńskim. Pytający Sąd wyraził wątpliwość, czy pominięcie okresu urlopu macierzyńskiego, jako umożliwiającego nabycie prawa do takiego wynagrodzenia w sytuacji faktycznego nieprzepracowania wymaganych przez ustawodawcę co najmniej 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym u danego pracodawcy jest zgodne z konstytucją?

 

Zapamiętaj
Zdaniem Trybunału nieuwzględnienie okresu urlopu macierzyńskiego, jako umożliwiającego nabycie prawa do tzw. trzynastej pensji w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego w danym roku jest niezgodne z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 71 ust. 2 Konstytucji.

 

Urlop macierzyński powinien zwalniać z konieczności wypracowania trzynastki

Ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym określa szereg okoliczności m.in. urlop wychowawczy, urlop dla poratowania zdrowia, które zwalniają pracownika z konieczności przepracowania co najmniej 6 miesięcy w danym roku do nabycia prawa do trzynastki (art. 2 ust. 3 ustawy). Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepis ten ma charakter niepełny, bowiem pomija okres urlopu macierzyńskiego. Zdaniem TK „ustawodawca nie zrealizował konstytucyjnego nakazu zapewnienia szczególnej pomocy władz publicznych matkom przed i po urodzeniu dziecka, odczytywanego w kontekście konstytucyjnej zasady równości”.

 

Zapamiętaj
Określając katalog wyjątków ustawodawca nie uwzględnił sytuacji pracownic będących matkami. Nie przewidział bowiem faktu wykorzystania przez pracownicę urlopu macierzyńskiego, a więc takiej przerwy w faktycznym wykonywaniu pracy, która nie tylko w pewnym wymiarze – co najmniej 14 tygodni po porodzie – ma charakter obligatoryjny, ale także w jednoznaczny sposób wiąże się z realizowaniem przez matkę prawa do szczególnej pomocy władz publicznych w okresie  przed i po urodzeniu dziecka. Wyrok Trybunały Konstytucyjnego jest ostateczny, a jego sentencja została opubliowana w Dzienniku Ustaw (Dz.U. z 2012 r., poz. 819).

 

Zastosuj!

Więcej o trzynastkach w szkole oraz postępach prac nad zmianą ustawy o trzynastkach znajdziesz na Portalu Oświatowym.