Urlop dla poratowania zdrowia w okresie wypowiedzenia warunków pracy

Pytanie: Z powodu zmniejszenia liczby klas wypowiedziałem w maju warunki pracy 3 nauczycielom, zatrudnionym w mojej szkole na podstawie mianowania. Od pierwszego września dwóch z nich pracuje na 3/4 etatu, zgodnie z art. 20 ust. 1 i art. 22 ust. 2 Karty Nauczyciela. Trzecia nauczycielka, wyraziła również zgodę na ograniczenie wymiaru zatrudnienia, ale w sierpniu przyniosła mi orzeczenie lekarza o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Zgodnie z tym orzeczeniem od dnia 1 września 2008 r. nauczycielka przebywa na urlopie na poratowania zdrowia i wypłacam jej wynagrodzenie proporcjonalne do zmniejszonego wymiaru zatrudnienia. Nauczycielka uważa jednak, że przysługuje jej wynagrodzenie z pełnego etatu. Proszę o pomoc, czy prawidłowo wypłacam jej wynagrodzenie.

Odpowiedź: Urlop dla poratowania zdrowia został w tym przypadku udzielony niezgodnie z prawem. W tej sytuacji dyrektor szkoły powinien odwołać nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia, określając jednocześnie termin, w którym nauczyciel powinien powrócić do pracy. Co więcej wynagrodzenie wypłacone nauczycielowi w czasie, gdy ten przebywał w sposób nieuprawniony na urlopie dla poratowania zdrowia może być podstawą do dokonania potrącenia, jako świadczenie nienależne.

Urlop dla poratowania zdrowia po spełnieniu określonych warunków

Nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela płatnego urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo 1 roku. Okres siedmioletniej pracy w szkole, uzasadniający prawo do pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia, powinien przypadać bezpośrednio przed datą jego rozpoczęcia.

Udzielenie nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia uzależnione jest od łącznego spełnienia trzech formalnych przesłanek:

1) zatrudnienia na czas nieokreślony,

2) zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć,

3) przepracowania w szkole co najmniej 7 lat.

Urlop dla poratowania zdrowia
Warunki udzielania urlopu
Rozliczenie nauczyciela z urlopu
Karta Nauczyciela/urlop zdrowotny

Wprawdzie o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia orzeka lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela, ale urlopu udziela dyrektor szkoły. Dyrektor szkoły po otrzymaniu właściwego zaświadczenia lekarskiego i zbadaniu pozostałych wymogów formalnych, zobligowany jest do udzielenia zaleconego urlopu bez zbędnej zwłoki, w możliwie najbliższym terminie, jednakże zawsze musi uwzględnić konieczność zapewnienia prawidłowego funkcjonowania szkoły. W sytuacji, gdy nauczyciel przedstawił dyrektorowi szkoły orzeczenie lekarskie w sierpniu – po przyjęciu warunków zmieniających warunki zatrudnienia, w tym wyraził zgodę na ograniczenie od dnia 1 września 2008 r. wymiaru zatrudnienia – zarówno dyrektor szkoły jak i nauczyciel posiadali wiedzę, że w pierwszym możliwym terminie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel nie będzie zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć (ale 3/4 wymiaru). Zatem jeden z warunków formalnych do udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia nie był spełniony, co przesądziło, iż dyrektor szkoły nie mógł udzielić nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia. Jeżeli zrobił to, naruszył w sposób rażący przepisy prawa.

Bez względu na zapisy orzeczenia lekarskiego o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, ostateczną i wiążącą decyzję w każdej indywidualnej sprawie udzielenia (bądź nie) urlopu dla poratowania zdrowia zawsze podejmuje dyrektor szkoły, jako pracodawca, kierując się w tym względzie, obowiązującymi przepisami prawa, a także dbałością o prawidłowe dysponowanie środkami finansowymi. Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie oświaty dyrektor szkoły dysponuje środkami finansowymi określonymi w planie finansowym szkoły i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie. Wypłacanie wynagrodzenia w okresie nieuprawnionego korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia stanowi nieprawidłowe dysponowanie środkami finansowymi i podlega odpowiedzialności z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Dokonanie wydatków ze środków publicznych bez upoważnienia lub z przekroczeniem upoważnienia nosi znamiona naruszenia dyscypliny finansów publicznych (art. 11 ustawy z 17 grudnia 2004 roku o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych).

Urlop dla poratowania zdrowia
Warunki udzielania urlopu
Rozliczenie nauczyciela z urlopu
Karta Nauczyciela/urlop zdrowotny

Podstawa prawna:

• art. 73 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.),
• art. 39 ustawy z 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.),
• art. 11 ustawy z 17 grudnia 2004 roku o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U z 2005 r. Nr 14, poz. 114, ze zm.) –
• art. 87 § 7 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.)